İslam Klasikleri Projesi | Editör: Prof. Dr. Mehmet Azimli
1968 yılında Sille’de (Konya) doğdu. İlköğrenimini Sille İlkokulu’nda, orta öğrenimini Konya İHL’de tamamladı. 1991’de Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. 1991-1998 yılları arasında Ordu-Ulubey İHL’de ve Konya-Karapınar İHL’de görev yaptı. Selçuk Üniversitesi’nde 1994’te yüksek lisansını, 1999’da doktorasını tamamladı. 1998-2012 yılları arasında Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde İslam Tarihi Anabilim Dalı’nda çalıştı. 2005 yılında doçent oldu. 2013 yılında Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde Profesör oldu. Azimli, üç çocuk sahibi olup Arapça ve İngilizce bilmektedir.
Ankara Okulu Yayınları “İslam Klasikleri” projesi üst başlığı kapsamında yayınlanan serinin ilk kitabı olan Sâlim b. Zekvân’ın es-Sîre’si, çok erken tarihe ait bir Hâricî kroniğidir. Bu eser yıllardır kötülenen, suçlanan bir kesim olan Hâricîler hakkındaki önyargıları tamamen tersine çevirecek bir çalışma olup, bizzat kendilerinden birinin telifidir. Bu kesimi onların dilinden görüşlerini öğreneceğiz ve tarihin nasıl ters aktarılabildiğinin örneğiyle karşılaşmış olacağız.
Bu serinin ikinci kitabı olarak Müslümanlık öncesi Arap toplumundaki putları konu edinmiş müstakil bir eser olan İbnü’l-Kelbî’nin KİTABÜ’L-ESNÂM’ın ilginç özelliği putları tanıtan en erken telif edilmiş yegane kitap olmasıdır. Müellif putları tanıtırken muhafazakâr bir tutum takınmamış, bilgiyi saklamayı değil gerçeği ortaya koymayı hedef edinmiştir. Bu bağlamda Hz. Peygamber’in bile peygamberlik öncesi putlara yöneldiğinden bahsetmektedir ki bu bilgiler Kur’an’daki ifadelerle de (Duha, 7; Şura, 52) örtüşmektedir. Doğrusu bu aktarımlar Hz. Peygamber’in hakikat bilgisini vahiy dışında başka birinden almadığının ve gerçek nebi oluşunun da en önemli kanıtlarından olmalıdır.
Ankara Okulu Yayınları “İslam-Klasikleri” projesi üst başlığı kapsamında yayınlanan serinin üçüncü kitabı olarak, o dönemin ekonomik yapılanmasını anlatan bir eser olan Kasım b. Sellam’ın KİTABU’L-EMVAL’i Hz. Peygamber döneminden itibaren ilk iki asır süresince ekonomi merkezli idari uygulamaları anlatmaktadır. Eser, İslam tarihi boyunca İslam hukukçularının en önemli başvuru kaynaklarından biri olmuştur. Bu kitapla dönemin ekonomisinin oturduğu zemini, ekonomik-siyasetin usül ve icraatlarını kıyaslayarak öğreneceksiniz.
İlk siyercilerimizin en önemli başvuru kaynağı olan İbn Şihâb’ın el-Meğâzî adlı kitabı o dönemin savaşlarını ilk elden aktarma çabasında bir derleme eser olup, bu dönemin savaş kültürünü, sebep ve sonuçlarını öğrenme açısından önemli bir klasik olarak karşımızdadır. Derlemenin orijinal tarafı, Emevi döneminden kalma nadir bir eser olmasındandır. Tâbiîn büyüklerinden Urve b. Zübeyr’in öğrencisi olarak tanıdığımız İbn Şihâb’ın Emevilerle iyi ilişkileri de bilinmektedir. Eser siyaset-rivayet ilişkisinin önemli anekdotlarını sunması açısından da araştırmacılar için değerli malzeme sunmaktadır.
İbn Hibban’ın ES-SÎRETÜ’N-NEBEVİYYE VE AHBÂRU’L- HULEFÂ’sı Hz. Peygamber’den başlayıp müellifin kendi zamanında (Abbasiler) hilafette olan Muti dönemine kadarki tarihî süreç, siyaset ön plana alınarak kronolojik bir şekilde tasnif edilmiştir. Müellif, Hz. Peygamber dönemini çok uzun, dört halifeyi biraz daha kısa, sonraki halifeleri ise özet olarak anlatmıştır ve Sünni bir düşünceyi benimsediği görülse de aktardığı kimi rivayetler çok ilginç sonuçlar verecek niteliktedir. Bu yönüyle araştırmacılar için değerli malzemeler sunmaktadır.
Bu serinin altıncı kitabı olarak, İslam’ın beşiği olan Mekke’yi ilk tarihinden itibaren anlatan, Hz. Âdem’den müellifin yaşadığı döneme kadar Mekke hakkında aktarılan her şeyi –sağlam bilgi olup olmadığına bakmaksızın– gözümüzün önüne seren bu bağlamda Mekke ile ilgili çalışma yapan araştırmacıların vazgeçemeyeceği bir kültür hazinesi olarak karşımızdadır. Eserde Mekke ile ilgili her şeyi öğreneceksiniz diyebiliriz.
Yayınlananlar
- Salim b. Zekvan, (70/689), es-Sire, (Arapçası ile) çev. Harun Yıldız.
- İbn Kelbi, (204/820), Kitabu’l-Esnam, (Arapçası ile), çev. Beyza Bilgin.
- Kasım b. Sellam, (224/838), Kitabu’l-Emval, çev. Cemalettin Saylık.
- Zühri, (124/741), el-Meğazi, (Arapçası ile), çev. Muhammet Nur Akdoğan.
- İbn Hibban, (354/965), es-Siretu’n-Nebeviyye, çev. Harun Bekiroğlu.
- Ezraki, (250/864), Ahbaru Mekke, çev. Yunus Vehbi Yavuz.
- Ebu Hanife Dineveri, (282/895), el-Ahbaru’t-Tıval, çev. Zekeriya Akman, Hüseyin Siyabend Aytemür.
- İbn Kuteybe, (276/889), el-İmame ve’s-Siyase, çev. Cemalettin Saylık.
- İbn Rüsteh, (300/912), el-Alaku’n-Nefise, (Arapçası ile), çev. Ali Fuat Eker.
- Minkari, (212/827), Vakatu Sıffin, çev. Cemalettin Saylık.
- İbn Zebale, (199/814), Ahbaru’l-Medine ve Ezvacu’n-Nebi, (Arapçası ile), çev. Fatih Mehmet Yılmaz.
- Yahya b. Adem, (203/818), Kitabu’l-Haraç, (Arapçası ile) çev. Osman Eskicioğlu.
- İbn Habib, (245/859), el-Muhabber, çev. Adem Apak-İsmail Güler.
- İbn Ebi Davut, (316/927), Kitabu’l-Mesahif, (Arapçası ile), çev. Abdülkadir Karakuş.
- Taberi, (310/923) Tarihu’l-Ümem ve’l-Mülûk, (11 cilt), çev. Cemalettin Saylık.
- Hayyat, (300/912), el-İntisar, (Arapçası ile), çev. Metin Yıldız.
- İbn Ebi Şeybe, (235/850), Kitabu’l-Meğazi, (Arapçası ile) çev. Ramazan Önal, Ahmet Şen.
- İbn Sellam İbazi, (273/887), Kitabun fihi Bedu’l-İslam, (Arapçası ile), çev. Selim Yılmaz, Nurullah Aydın.
- İbn Hayyat, (240/854), Tarih, çev. Ömer Sabuncu, Mahmut Sabuncu.
- Ebu Hanife, (150/767), el-Alim ve’l-Müteallim, (Arapçası ile), çev. Mustafa Öz.
- Kasım b. Sellam, (224/838), Kitabu’l-İman, (Arapçası ile), çev. Sönmez Kutlu.
- Mes’udi, (345/956), et-Tenbih ve’l-İşraf, çev. Mithat Eser.
- Kummi (301/913), Nevbahti (310/922), Makalat ve’l-Fırak, Fıraku’ş-Şia, (Arapçası ile), çev. Heyet.
- İbn Asem, (320/932), el-Fütûh, (4 cilt), çev. Mehmet Cevher Caduk.
- İbn Abdirabbih, (328/940) el-İkdu’l-Ferid, (8 cilt), çev. Musa Kazım Yılmaz.
- Şeybani/Serahsi, (189/805), Şerhu’s-Siyeri’l-Kebir, (3 cilt), çev. İbrahim Sarmış, Said Şimşek.
- Şafii, (204/820), Siyeru’l-Evzai, (Arapçası ile) çev. İbrahim İlhan.
- Şeybani, (189/805), Kitabu’l-Hiyel, (Arapçası ile), çev. Saffet Köse.
- Hamza Isfehani, (360/970), Tarihu Sınî Müluku’l-Arz ve’l-Enbiya, çev. Habib Demir.
- Ebu Bekir İbn Arabi, (543/1148), el-Avasım mine’l-Kavasım, (Arapçası ile), çev. Tahir Tural.
- İbn İshak, (151/768), Siretü İbn İshak, (Arapçası ile), çev. Selahattin Yıldırım.
- İbn Rüşd, (595/1198), Tehâfütü’t-Tehâfüt, çev. Mehmet Dağ, Kemal Işık.
Baskıya Hazırlananlar
- Yakubi, (292/905), et-Tarih, çev. Murat Ağarı, Sedat Seçkin Bozkurt.
- Hemdani, (360/971), Sıfatu Cezirati’l-Arab, çev. Hayri Alkan.
- Mesudi, (345/956), (2 cilt), Mürucu’z-Zeheb, çev. Heyet.
- Makrizi, (808/1405), İğasetü’l-Ümme, çev. Hakan Can, Muhammet Abrik.
- Ebu Yusuf, (182/798), Kitabu’l-Asar, çev. Yahya Solmaz.
- İbn Abdülhakem, (268/882), Siretü Ömer b. Abdülaziz, çev. Mustafa Gerçekçioğlu.
- Yazarı Meçhul, (763/1362), Ahbaru’d-Devleti’l-Abbasiyye, çev. Ahmet Nuri Koca.
- İbn Tayfur, (280/893), Kitabu Bağdat, çev. Mustafa Hizmetli.
Çevirisi Yapılmakta Olanlar
- Abid b. Şeriyye, (67/686), el-Ahbar, çev. Fatih Çakmak.
- Süleym b. Kays el-Hilali, (76/695), es-Sakife, çev. Muhammed Nur Akdoğan.
- Mamer b. Raşid, (153/770), el-Cami, çev. Ahmet Oğuz.
- Rebi b. Habib, (180/796), Müsned, çev. Ahmet Özdemir.
- Ebu Yusuf, (182/798), Kitabu’l-Haraç, çev. Süleyman Şahin, Mustafa Yüceer.
- Fezari, (186/801), Kitabu’s-Siyer, çev; Ömer Sabuncu, Mahmut Sabuncu.
- İbn Kelbi, (204/820), Mesalibu’l-Arab, çev. İlyas Uçar.
- Vakıdi, (207/823), Fütuhu’ş-Şam, çev. Musa Bağra.
- Kindi/Haşimi, (218/833), Risale, çev. Yasin Ulutaş.
- İbn Hişam, (218/833), es-Siretü’n-Nebeviyye, çev. Cahit Külekçi.
- Ezdi, (231/846), Futuhu’ş-Şam, çev. Ali Dadan.
- İbn Habib, (245/859), el-Munemmak, çev. Adem Apak-İsmail Güler.
- İbn Habib, (245/859), el-Muğtâlîn, çev. Adem Apak-İsmail Güler.
- İbn Zenceveyh, (251/865) el-Emval, çev. Ahmet Yıldırım.
- Cahız, (255/869), el-Osmaniyye, çev. Muhammed Nur Akdoğan.
- İbn Abdülhakem, (257/892), Futuhu Mısr ve’l-Mağrib, çev. Mustafa Kılıç.
- İbn Şebbe, (262/876), Tarihu’l-Medineti’l-Münevvera, çev. Şahin Bal, Bilal Abır.
- Fakihi, (275/888) Ahbaru Mekke, (2 cilt), çev. Mehmet Yalar, Hasan Taşdelen.
- İbn Kuteybe Dineveri, (276/889), el-Mearif, çev. Harun Bekiroğlu.
- İbn Kuteybe Dineveri, (276/889), Fazlu’l-Arab ve’t-Tenbih ala Ulumiha, çev. Yasin Kurnaz.
- Ebu Zura Dımeşki, (281/894) Tarihu Ebu Zura, çev. Edip Akyol.
- Tüsteri, (283/896), Tefsirü’t-Tüsteri, çev. Nurullah Aydın.
- İbn Fakih, (290/902), Kitabu’l-Buldan, (Arapçası ile), çev. H. Avni Güllü.
- Naşi Ekber, (293/906), Kitâbü Uṣûli’n-nihal, çev. Hasan Onat, Sönmez Kutlu.
- İbn Hayyan Vekii, (306/918), Ahbaru’l-Kuzat, çev. Yunus Kocabıyık.
- Kudame b. Cafer, (319/931) el-Harac, çev. Nuri Güler.
- Ebu Hatim Razi, (322/934), Kitabu’z-Zine, çev. Âdem Gün.
- Cehşiyari, (331/942), Kitabu’l-Vüzera ve’l-küttab, çev. Selahattin Polatoğlu, M. Şirin Aladağ.
- Mağribi, (333/944), el-Mihan, çev. Mehmet Kavşut.
- Yazarı Meçhul, (350/961), Kitabu’l-Uyun ve’l-Hadaik fi Ahbari’l-Hakaik, çev. Saim Yılmaz.
- Makdisi, (355/966), el-Bed ve’t-Tarih, çev. Heyet.
- Ebu’l-Ferec Isfahani, (356/967), Mekatilu’t-Talibiyyin, çev. Cemil Keskin.
- Taberani, (360/971), el-Evail, (Arapçası ile) çev. Hakan Temir.
- Kadı Numan, (363/974), İftitah, (Arapçası ile), çev. Heyet.
- İbn Nedim, (385/995), el-Fihrist, çev. Tahsin Koçyiğit.
- Bakıllani (403/1013), el-İntisâr, çev. Heyet.
- Şeyh Müfit, (413/1022), Evâilü’l-maḳalât, çev. Ali Emre.
- Şeyh Müfit, (413/1022), Taṣḥîḥu’l-iʿtiḳad, çev. Ali Emre.
- İbn Miskeveyh, (421/1030), Tecaribu’l-Umem, (4 cilt), çev. Heyet
- Utbi, (427/1036), Tarîhu’l-Yemînî, çev. İzzetullah Zeki.
- Saymeri (436/1045), Ahbaru Ebi Hanife ve Ashabihi, çev. Fatih Mehmet Yılmaz.
- Biruni, (453/1061), el-Kanunu’l-Mesudi, çev; Seher Parlak.
- Gerdizi, (453/1061), Zeynü’l-Ahbar, çev. Kasım İbadi.
- İbn Abdilber, (463/1071), el-İnbah ve’d-Dürer, çev. Hakan Temir.
- Beyhaki, (470/1077), Tarih-i Beyhak, çev. Yeser Savaş.
- Gırnati, (566/1171), el-Muğrib, (Arapçası ile) çev. Seher Parlak.
- İbnü’l-Ezrak, (577/1181), Târîḫu Meyyâfâriḳīn ve Âmid, çev. Ömer Tokuş.
- İbn Hubeyş, (584/1188), Gazavat, çev. Kenan Demirayak.
- İbn Şeddat, (632/1234), en-Nevâdirü’s-sulṭâniyye, çev. Bedrettin Basuyuğ.
- İbnü’n-Neccar, (643/1245), ed-Dürretü’s̱-s̱emîne, çev. Naim Döner.
- İbn Adim, (660/1262), Buğyetü’t-Taleb fi Tarih-i Haleb, çev. Hayri Alkan.
- İbn Ebi Useybia, (668/1269), Uyunu’l-Enba, çev. Zehra Efe.
- İbn Abdi’z-Zahir, (692/1292), er-Ravzu’z-Zahir fi Sireti’l-Meliki’z-Zahir, çev. Musa Demir.
- İbn Vasıl, (697/1298), Müferricü’l-kürub fi Ahbari Beni Eyyub, çev. İlhan Baran.
- İbn Ferra, (698/1299), Nüzhetü’l-Ebsar fi Fezaili’l-Ensar, çev. Hakan Can, Muhammet Abrik.
- İbn Futi, (723/1323), el-Havadisü’l-Camia, çev. Yusuf Büyükyılmaz.
- Yazarı Meçhul, Ahbaru’l-Beramika, çev. Zeynep Dağ.
Kaynak: Prof. Dr. Mehmet Azimli, 24 Nisan 2021.
Eğitim Detayı
- Ders 1
- Sınav 0
- Süre 2 Saat
- Seviye Tüm Seviyeler
- Dil İngilizce
- Öğrenciler 39
- Sertifika Hayır
- Değerlendirme Evet
